Đội tuyển bóng đá quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: Türkiye Millî Futbol Takımı) là đội tuyển cấp quốc gia của Thổ Nhĩ Kỳ do Liên đoàn bóng đá Thổ Nhĩ Kỳ luôn trực tiếp quản lý và điều hành.
Trận tranh tài quốc tế tiên phong của đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ là trận gặp đội tuyển România vào năm 1923. Thành tích tốt nhất của đội cho đến nay là vị trí thứ 3 World Cup 2002, vị trí thứ 3 Cúp Liên đoàn những lục địa 2003 và lọt vào bán kết Euro 2008. Đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ được coi là 1 đội tuyển trung bình khá ở châu Âu và là 1 đối thủ cạnh tranh rất khó chơi .Mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ không có nhiều thành tích quốc tế so với những thế lực bóng đá khác ở Trung Đông như Iran hay Ả Rập Xê Út, Thổ Nhĩ Kỳ nổi tiếng với ý thức tranh tài máu lửa, và thường có thành tích cao hơn cả Iran và Ả Rập Xê Út, mặc dầu hai nước này tham gia nhiều giải đấu hơn Thổ Nhĩ Kỳ. Đội tuyển đang có những sự văn minh đáng kể ở những năm gần đây .
Trận đấu giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Romania năm 1923.
Những năm đầu[sửa|sửa mã nguồn]
Đội tuyển vương quốc Thổ Nhĩ Kỳ có trận đấu quốc tế tiên phong trong trận hoà 2-2 với Romania vào năm 1923. [ 4 ] Zeki Rıza Sporel là ngôi sao 5 cánh tiên phong của bóng đá Thổ Nhĩ Kỳ khi ông ghi 2 bàn vào lưới Romania. Thổ Nhĩ Kỳ có trận đấu chính thức tiên phong tại Thế vận hội mùa hè năm 1924 khi để thua 5-2 trước Tiệp Khắc .
World Cup 1950 và 1954[sửa|sửa mã nguồn]
Thổ Nhĩ Kỳ giành quyền tham gia World Cup 1950 nhờ vượt mặt Syria 7 – 0, nhưng họ phải rút lui vì nguyên do kinh tế tài chính .Sau đó, Thổ Nhĩ Kỳ giành quyền tham gia World Cup 1954 sau trận đấu play-off với Tây Ban Nha. Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu đã thua 4 – 1 Tây Ban Nha, nhưng thắng lợi 1 – 0 sau đó đề xướng cuộc đấu lại. Trong trường hợp này, nếu hòa 2 – 2, số phận họ được quyết định hành động bằng tung đồng xu. Thổ Nhĩ Kỳ được đặt vào 1 bảng đấu có Tây Đức và Hungary. Tuy nhiên người Thổ không khi nào đấu với Hungary vì trong khuôn khổ vòng tranh tài, và 1 thất bại 4 – 1 trước người Đức đã được người Thổ tiếp nối bằng trận thắng 7-0 trước Nước Hàn. Thổ Nhĩ Kỳ thua Tây Đức trong trận play-off với tỷ số 7 – 2 .
Thập kỷ 60 đến 90[sửa|sửa mã nguồn]
Mặc dù có sự ra đời của 1 giải đấu vương quốc, và được trưng ra bởi những CLB Thổ Nhĩ Kỳ trong giải châu Âu, thập kỷ 60 vẫn là quy trình tiến độ khô khan so với đội tuyển vương quốc. Thập kỷ 70 tận mắt chứng kiến Thổ Nhĩ Kỳ vẫn giữ lại được quyền tranh tài vòng loại World Cup và Giải Vô địch châu Âu, nhưng đội bóng có quá ít điều kiện kèm theo đủ tiêu chuẩn tham gia Euro 1972 và 1976 .Thập kỷ 80 tận mắt chứng kiến 2 thất bại cùng tỷ số 8-0 của Thổ Nhĩ Kỳ trước đội tuyển Anh. Vòng loại World Cup 1990 vẫn chưa tạo ra được 1 điểm mốc quy đổi cho bóng đá Thổ Nhĩ Kỳ, với việc Thổ Nhĩ Kỳ chỉ bỏ lỡ thời cơ tham gia ở trận đấu sau cuối .
Euro 1996 và 2000[sửa|sửa mã nguồn]
Thổ Nhĩ Kỳ giành được quyền tham gia Euro 1996, bằng việc vượt mặt cả Thụy Sĩ lẫn Thụy Điển với tỷ số 2-1, nhưng sau đó họ thua tổng thể những trận đấu mà không ghi nổi bàn thắng nào. Tuy nhiên, họ cũng đã về nước với 1 giải nhỏ : Cầu thủ chơi Fair-play nhất, thuộc về Alpay Ozalan .Thổ Nhĩ Kỳ giành quyền tham gia Euro 2000 bằng việc vượt mặt Ireland trong trận play-off. Thổ Nhĩ Kỳ đã để thua Ý trong trận đấu tiên phong với tỷ số 2-1, họ đã hòa trận thứ 2 với Thụy Điển với tỷ số 0-0, và vượt mặt đội đồng chủ nhà Bỉ với tỷ số 2-0, làm ra lịch sử dân tộc khi lần tiên phong trong những kỳ Euro đội chủ nhà bị loại ngay từ vòng bảng, đưa Thổ Nhĩ Kỳ vào vòng 8 đội mạnh nhất, nơi mà họ đã để thua Bồ Đào Nha với tỷ số 2-0 trong trận tứ kết .
World Cup 2002[sửa|sửa mã nguồn]
Đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ mở màn World Cup 2002 với trận thua Brasil 2-1. Thổ Nhĩ Kỳ hoàn tất vòng bảng với trận thắng Trung Quốc 3-0, sau khi hòa Costa Rica 1-1 .Sau đó Thổ Nhĩ Kỳ đụng độ đội đồng chủ nhà Nhật Bản ở vòng trong, và vượt mặt họ với tỷ số 1-0. Thổ Nhĩ Kỳ liên tục cuộc hành trình dài của họ bằng việc vượt mặt Senegal 1-0 bằng bàn thắng vàng để giành quyền vào bán kết cạnh tranh đối đầu với Brasil và thua 1-0 đưa họ đến trận tranh hạng ba, và họ đã đoạt được chiếc huy chương đồng sau khi vượt mặt đồng chủ nhà Nước Hàn với tỷ số 3-2. Hakan Şükür đã ghi được bàn thắng tiên phong trong trận đấu đó cho Thổ Nhĩ Kỳ ở giây thứ 10.8, mặc dầu đội tuyển Nước Hàn là những người phát bóng trước. Đó là bàn thắng được ghi nhanh nhất trong lịch sử dân tộc những kỳ World Cup .
Confederations Cup 2003 và Euro 2004[sửa|sửa mã nguồn]
Mùa hè năm 2003, những cầu thủ Thổ Nhĩ Kỳ đã đoạt hạng ba tại Confederations Cup nơi mà họ hòa Brazil 2-2. Sau cùng Thổ Nhĩ Kỳ đã để thua Pháp 3-2 trong trận bán kết, và sau đó thắng lợi Colombia với tỷ số 2-1 để đoạt hạng ba .
Đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ đã bất ngờ thất bại trong việc giành quyền tham dự Euro 2004 vì để thua hiện tượng Latvia trong trận đấu play-off sau khi kết thúc vòng loại với ngôi nhì bảng.
Xem thêm: Arsenal F.C. – Wikipedia tiếng Việt
World Cup 2006[sửa|sửa mã nguồn]
Đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ lại một lần nữa bỏ lỡ một cách eo hẹp thời cơ vào vòng chung kết sau trận play-off với Thụy Sĩ, sau khi kết thúc vòng loại với ngôi nhì bảng. Đã có những xung đột ác liệt giữa 2 đội sau trận đấu .
Thổ Nhĩ Kỳ lại giành quyền tham gia 1 giải đấu quốc tế sau 6 năm với ngôi vị nhì bảng có được sau Hy Lạp tại bảng C ở vòng loại. Họ được đặt vào bảng A cùng với Thụy Sĩ, Bồ Đào Nha và CH Czech. Trong trận đấu tiên phong gặp Bồ Đào Nha và Pepe đã ghi bàn đưa Bồ Đào Nha lên dẫn trước. Họ nhân đôi cách biệt trong những phút đá bù giờ do công của Raul Meireles do đó Thổ Nhĩ Kỳ phải trải qua trận thua 2-0 .Thổ Nhĩ Kỳ vượt mặt Thụy Sĩ 2-1 trong trận đấu thứ 2 khi cuộc đọ sức diễn ra dưới trời mưa với những bàn thắng do công Semih Senturk ( do pha đánh đầu từ cú đá phạt góc cánh phải ) và Arda Turan ( từ cú sút chéo góc ngoài hàng thủ và vòng cấm địa Thụy Sĩ ). Điều này đã vô hiệu trọn vẹn cơ may đi tiếp của đội đồng chủ nhà Thụy Sĩ cho vòng sau. Đây là lần thứ 2 trong lịch sử dân tộc đội chủ nhà Euro không giành được quyền đi tiếp vào vòng trong. Đội chủ nhà trước đó bị loại cách đây 8 năm là Bỉ cũng vì thua Thổ Nhĩ Kỳ .Thổ Nhĩ Kỳ đã làm một cuộc lội ngược dòng ngoạn mục khi thắng CH Czech 3-2, ghi tên mình vào list đội bóng đi tiếp tại bảng A. Sau khi bị dẫn trước 2 – 0 do những bàn thắng của Jan Koller ở phút 34 và Jaroslav Plasil ở phút 62, mọi thứ coi như đã gần vô vọng với người Thổ, mặc dầu Arda Turan đã ghi bàn thắng ở phút 75. Kinh ngạc nhất là 3 phút cuối trước 90, người Thổ đã gỡ hòa khi trái bóng tuột khỏi tay phải thủ thành Petr Cech và Nihat Kahveci đệm bóng nhẹ nhàng vào lưới. Khi trận đấu vòng bảng được nghĩ rằng sẽ dẫn đến loạt đá luân lưu lần tiên phong trong lịch sử dân tộc Euro, thì Nihat đã vượt qua hậu vệ Czech để nhận đường chuyền từ Hamit Altintop và dùng chân phải đưa bóng lên góc cao khung thành, chính thức loại Czech ra khỏi game show và đưa Thổ Nhĩ Kỳ vào tứ kết gặp Croatia .Người Thổ đã bị Croatia ghi bàn dẫn trước 1-0 do công tiền đạo Ivan Klasnic ở phút 29 của hiệp phụ. Semih Senturk đã nhận bóng trong khu vực cấm địa của Croatia và tung cú sút sau cuối của trận đấu gỡ hòa cho Thổ Nhĩ Kỳ, đưa trận đấu đến loạt đá luân lưu. Với 3 cú sút hỏng và 1 cú sút vào, Croatia đã chính thức bị loại, và Thổ Nhĩ Kỳ đã vào vòng bán kết đương đầu với đội tuyển Đức .Họ vào bán kết với chỉ 14 cầu thủ hoàn toàn có thể tranh tài được do chấn thương và thẻ phạt. Thổ Nhĩ Kỳ đã cố gắng nỗ lực hết mình trong trận bán kết, tuy nhiên chung cuộc chịu thua Đức 2-3 với bàn thắng của Philipp Lahm ghi được ở phút cuối của trận đấu, chịu dừng bước ở bán kết .
Đội tuyển bóng đá vương quốc Thổ Nhĩ Kỳ ( năm nay )Đội đến nước Pháp tham gia Euro năm nay với tư cách là đội xếp thứ ba vòng loại có thành tích tốt nhất. Đội hình của họ gồm những cầu thủ không còn ở đỉnh cao phong độ và một số ít cầu thủ trẻ chưa có nhiều kinh nghiệm tay nghề trên đấu trường quốc tế. Đội nằm ở bảng D cùng với những đội Croatia, Tây Ban Nha và Cộng hòa Séc. Ở lượt trận đấu sau cuối ở bảng D, đội có được một thắng lợi trước Cộng hòa Séc nhờ những pha lập công của Burak Yılmaz và Ozan Tufan, tuy nhiên đội chỉ xếp thứ ba với 3 điểm, 1 trận thắng và 2 trận thua và bị loại khỏi vòng bảng .
- Vô địch thế giới: 0
- Hạng ba: 2002
- Cúp Confederation FIFA: 0
- Hạng ba: 2003
Thành tích tại những giải đấu[sửa|sửa mã nguồn]
Giải vô địch bóng đá quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]
Năm
Thành tích
Số trận
Thắng
Hòa*
Thua
Bàn
thắng
Bàn
thua
1930
Không tham dự
1934
Bỏ cuộc
1938
Không tham dự
1950
Bỏ cuộc
1954
Vòng 1
3
1
0
2
10
11
1958
Bỏ cuộc
1962 đến 1998
Không vượt qua vòng loại
2002
Hạng ba
7
4
1
2
10
6
2006 đến 2018
Không vượt qua vòng loại
2022 đến 2026
Chưa xác định
Tổng cộng
1 lần hạng ba
10
5
1
4
20
17
- *Tính cả các trận hòa ở các trận đấu loại trực tiếp phải giải quyết bằng sút phạt đền luân lưu.
Giải vô địch bóng đá châu Âu[sửa|sửa mã nguồn]
Tính đến nay, đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ đã 4 lần tham gia vòng chung kết những Giải vô địch bóng đá châu Âu, trong đó thành tích cao nhất là vào bán kết ( 2008 ) .
Năm
Thành tích
Số trận
Thắng
Hòa*
Thua
Bàn
thắng
Bàn
thua
1960 đến 1992
Không vượt qua vòng loại
1996
Vòng 1
3
0
0
3
0
5
2000
Tứ kết
4
1
1
2
3
4
2004
Không vượt qua vòng loại
2008
Bán kết
5
2
1
2
8
9
2012
Không vượt qua vòng loại
2016
Vòng 1
3
1
0
2
2
4
2020
Vòng 1
3
0
0
3
1
8
2024
Chưa xác định
Tổng cộng
1 lần bán kết
18
4
2
12
14
30
- *Tính cả các trận hòa ở các trận đấu loại trực tiếp phải giải quyết bằng sút phạt đền luân lưu.
UEFA Nations League[sửa|sửa mã nguồn]
Thành tích tại UEFA Nations League
Mùa giải
Hạng đấu
Bảng
Pld
W
D
L
GF
GA
RK
2018–19
B
2
4
1
0
3
4
7
22nd
2020–21
B
3
6
1
3
2
6
8
29th
Tổng cộng
10
2
3
5
10
15
22nd
Cúp Liên đoàn những lục địa[sửa|sửa mã nguồn]
Thành tích tại Confed Cup
Năm
Thành tích
Thứ hạng
Số trận
Thắng
Hòa*
Thua
Bàn thắng
Bàn thua
1992 đến 2001
Không giành quyền tham dự
2003
Hạng ba
3rd
5
2
1
2
8
8
2005 đến 2017
Không giành quyền tham dự
Tổng cộng
1 lần hạng ba
1/10
5
2
1
2
8
8
Thế vận hội Mùa hè[sửa|sửa mã nguồn]
- (Nội dung thi đấu dành cho cấp đội tuyển quốc gia cho đến kỳ Đại hội năm 1988)
Thành tích tại Thế vận hội
Năm
Kết quả
Thứ hạng
Pld
W
D
L
GF
GA
1924
Vòng 1
13th
1
0
0
1
2
5
1928
Vòng 1
14th
1
0
0
1
1
7
1936
Vòng 1
15th
1
0
0
1
0
1
1948
Tứ kết
6th
2
1
0
1
5
3
1952
Tứ kết
8th
2
1
0
1
3
8
1956
Bỏ cuộc
1960
Vòng 1
14th
3
0
1
2
3
10
1964 đến 1980
Không vượt qua vòng loại
1984
Bỏ cuộc
1988
Không vượt qua vòng loại
Tổng cộng
2 lần tứ kết
6/14
10
2
1
7
14
34
Đội hình hiện tại[sửa|sửa mã nguồn]
Đội hình 26 cầu thủ trong danh sách tham dự vòng loại World Cup 2022 gặp Gibraltar và Montenegro vào tháng 11 năm 2021.
Số liệu thống kê tính đến ngày 16 tháng 11 năm 2021 sau trận gặp Montenegro.
Triệu tập gần đây[sửa|sửa mã nguồn]
Đội hình dưới đây được triệu tập trong vòng 12 tháng.
INJ Rút lui vì chấn thương.
PRE Đội hình sơ bộ.
Các cựu cầu thủ nổi tiếng[sửa|sửa mã nguồn]
Các cầu thủ khoác áo đội tuyển nhiều nhất[sửa|sửa mã nguồn]
Cầu thủ in đậm vẫn còn thi đấu cho đội tuyển quốc gia.
Tính đến 16 tháng 11 năm 2019, 10 cầu thủ khoác áo đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần nhất là:
Các cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất[sửa|sửa mã nguồn]
Cầu thủ in đậm vẫn còn thi đấu cho đội tuyển quốc gia.
Tính đến ngày 16 tháng 11 năm 2021, 10 cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất là:
