Đinh Yên Thảo
Nếu năm 1950 chỉ có khoảng dưới 10% gia đình Mỹ có truyền hình thì đến năm 1966, khi cuộc chiến Việt Nam leo thang và có khoảng hơn 400 ngàn lính Mỹ đang tham chiến tại Việt Nam với khoảng sáu ngàn binh sĩ tử trận, đã có hơn 90% gia đình Mỹ có truyền hình và theo dõi tin tức chiến sự từ Việt Nam qua truyền hình. Truyền thông với cuộc chiến truyền hình (television war) đã đóng vai trò và ảnh hưởng gì đến kết quả cuộc chiến?
Khác với trong Đệ Nhị Thế Chiến, truyền thông online trong cuộc cuộc chiến tranh Nước Ta đã biến hóa nhiều, nếu không nói là trọn vẹn độc lạ từ sự tham gia, cách đưa tin cho đến nhiệm vụ, kỹ thuật sử dụng và cung ứng tin tức đến người dân Mỹ và quốc tế .
Nếu trong Đệ Nhị Thế Chiến các phóng viên chiến trường là những quân nhân làm nhiệm vụ chụp và thu hình trực tiếp trong chiến trận để làm tư liệu cho quân đội thì hầu hết các ký giả dân sự chỉ tập trung tại các khu vực phi quân sự để tường trình tin tức.
Bạn đang đọc: Truyền thông Hoa Kỳ trong chiến tranh Việt Nam
Những ký giả muốn có những tin tức, tài liệu quân sự chiến lược phải có những hồ sơ nhân thân được quân đội duyệt xét và cung ứng những điều hoàn toàn có thể cung ứng. Tin tức về A-bomb, tức bom hạch tâm không được công chúng biết đến cho đến khi cuộc chiến tranh kết thúc. Phần lớn những tin tức chuyển về Mỹ là những tin tức khuyến khích và gây sự sáng sủa, kỳ vọng về thắng lợi của Mỹ và quân liên minh .
Những điều này đã biến hóa trong cuộc chiến tranh Nước Ta khi vào thời gian cao nhất, đã có hơn 600 ký giả đủ quốc tịch thường trú tại Nước Ta làm việc làm tường trình, nghiên cứu và phân tích và chuyển tin cho những mạng lưới hệ thống tiếp thị quảng cáo Hoa Kỳ. Cơ quan Viện Trợ Quân Sự Hoa Kỳ MACV đã tạo thời cơ và phương tiện đi lại vận động và di chuyển để họ hoàn toàn có thể theo chân những binh sĩ Hoa Kỳ và quân lực Nước Ta Cộng Hòa để viết tin, làm phóng sự giữa khói lửa. Phần lớn thì thường trú tại Hồ Chí Minh để đưa tin qua những cuộc họp báo với những ủy ban quân sự chiến lược Mỹ và Nước Ta Cộng Hòa .
Các phương tiện kỹ thuật và nhiệm vụ tân tiến hơn gấp bội so với Đệ Nhị Thế Chiến, những ký giả trẻ luôn muốn có những tấm ảnh, thước phim hay những phóng sự trực tiếp và tiên phong đến công chúng Mỹ và quốc tế. Các thước phim thu được đã nhanh gọn chuyển về Tokyo để hoàn tất những bước kỹ thuật và chỉnh sửa và biên tập thiết yếu và chuyển về Mỹ để phát sóng hay hoàn toàn có thể dùng vệ tinh cho những bản tin nóng nực, được đăng báo hay phát trên truyền hình, nơi người dân Mỹ hoàn toàn có thể theo dõi chiến cuộc cùng tin tức con cái họ ngay trong phòng khách của mình .
Các phong trào nhân quyền phát triển mạnh mẽ hơn, một trong điều được giới sử gia nhìn nhận là truyền thông trong chiến tranh Việt Nam đã không bị kiểm duyệt nhờ vào quyền tự do báo chí. Không chỉ theo dõi các hình ảnh, các phóng sự, công chúng Mỹ còn dựa vào các bình luận của những nhà bình luận chính trị và phân tích thời cuộc. Hàng loạt các tên tuổi truyền thông gạo cội của Hoa Kỳ được biết đến từ thời chiến tranh Việt Nam.
Chính thế cho nên mà tin tức và diễn biến của cuộc chiến tranh Nước Ta đã áp đảo tại Mỹ trong nửa cuối thập niên 60 s tại Mỹ đã gây nên xúc cảm và tác động ảnh hưởng đến nhìn nhận của đại chúng. Lần tiên phong người dân Mỹ tận mắt chứng kiến những hình ảnh và thước phim hoặc nguyên thủy hay kịch tính hóa về sự quyết liệt, bạo tàn của cuộc chiến tranh với hình ảnh gian nan, nguy hại rồi thương tích, chết chóc của người lính đánh động vào người xem rất lớn, dẫn đến làn sóng phản đối cuộc chiến tranh khi số lượng tử trận của binh sĩ Hoa Kỳ cùng ngân sách cuộc chiến tranh ngày càng tăng cao .
Những người chống cuộc chiến tranh cho rằng đó là một cuộc chiến không thiết yếu và người lính Mỹ chết tại nơi xa lạ nào đó không phải để bảo vệ cho chính họ, cho chính nước Mỹ. Mà nó là sự sai lầm đáng tiếc của cơ quan chính phủ để bị sa lầy vào một cuộc chiến thoạt đầu ngỡ chỉ là một cuộc thanh trừng phiến quân sẽ nhanh gọn kết thúc khi 3,500 lính Thủy Quân Lục Chiến thiện chiến được chỉ huy bởi những cấp chỉ huy tài ba trong cuộc chiến tranh Triều Tiên hay Đệ Nhị Thế Chiến đổ xô xuống TP. Đà Nẵng vào tháng Ba năm 1963 .
Truyền thông Hoa Kỳ đã bị đổ nghĩa vụ và trách nhiệm cho việc thất bại trong cuộc chiến Nước Ta và là nguyên do gây chia rẽ giữa hai bên ủng hộ và phản chiến. Còn giới tiếp thị quảng cáo bào chữa rằng, họ chỉ làm việc làm tường trình cuộc chiến tranh còn những quyết định hành động hay kế hoạch là từ Ngũ Giác Đài và những đời tổng thống. Họ không có thẩm quyền hay năng lực can dự, mở màn hay kết thúc cuộc chiến ngoài việc thực thi vai trò của mình .
Trên thực tế thì giới truyền thông cũng không lường trước về cuộc chiến như những cấp thẩm quyền quân đội và chính phủ Hoa Kỳ. Nhiều ký giả trẻ đã hào hứng xin qua Việt Nam ngay những ngày đầu tiên để tường trình cuộc tiểu trừ phiến quân cộng sản mà họ e rằng, nếu không nhanh chân thì họ sẽ bị lỡ chuyến đò và nó sẽ nhanh chóng kết thúc. Các nhà sử học và giới nghiên cứu về chiến tranh Việt Nam ghi nhận rằng cho đến năm 1968, giới truyền thông Hoa Kỳ cũng đã ủng hộ cuộc chiến và đưa tin tức khá tích cực về nó. Nhưng rồi cuộc chiến đã kéo dài và mất mát nhiều hơn gấp bội những ai đã từng tưởng tượng đã làm thay đổi điều này.
Truyền thông cũng trả giá cho thử thách nghề nghiệp đó khi có hơn 60 ký giả thiệt mạng khi tường trình về cuộc chiến. Một số ký giả mất mạng ngay tại mặt trận, 1 số ít bị bắn hạ khi theo chân những cuộc hành quân hay thị sát mặt trận, trong đó có nhiều ký giả tài ba của những hãng thông tấn tên tuổi quốc tế. Trong vai trò tiếp thị quảng cáo, những ký giả đã để lại cho những thế hệ sau nhiều tấm ảnh, thước phim quý giá về cuộc chiến Nước Ta .
Không ít người cho rằng tiếp thị quảng cáo đã góp thêm phần ảnh hưởng tác động và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về sự thất bại của cuộc chiến Nước Ta. Nhưng điều này cũng chỉ một phần khi nguyên do trực tiếp hoàn toàn có thể thấy được là tổn thất kinh tế tài chính và nhân mạng của binh lính Hoa Kỳ cùng sự phản đối của người dân Mỹ đã buộc chính phủ nước nhà Hoa Kỳ phải tìm kiếm một giải pháp khác nhằm mục đích rút quân và kết thúc cuộc chiến tranh. Bởi ở đầu cuối thì những đời tổng thống Mỹ và Quốc Hội Hoa Kỳ là những người quyết định hành động trực tiếp về cuộc cuộc chiến tranh Nước Ta .
Sau gần nửa thế kỷ, có vô số nguyên do và thực sự về cuộc chiến Nước Ta vẫn đang còn là điều gây tranh cãi, khó lòng thỏa mãn nhu cầu cho tổng thể những bên dự phần. Nhìn vào vai trò và nghĩa vụ và trách nhiệm ở mỗi góc khác nhau, kể cả vai trò của tiếp thị quảng cáo Hoa Kỳ, sẽ cho người ta ghép lại phần nào bức tranh toàn cảnh của cuộc chiến đầy ám ảnh này .
