Quần vợt (Tiếng Anh: Tennis) là môn thể thao chơi giữa hai người (đánh đơn) hay hai đội trong đó mỗi đội hai người (đánh đôi). Người chơi sử dụng vợt lưới để đánh một quả bóng làm bằng cao su bọc nỉ rỗng gọi là bóng quần vợt về phía sân đối phương. Quần vợt hiện nay là một môn thể thao rất phổ biến ở nhiều nước và được thi đấu tại các kỳ Thế vận hội. Trên thế giới có hàng triệu người chơi quần vợt và hàng triệu người hâm mộ. Hàng năm có rất nhiều giải quần vợt chuyên nghiệp được tổ chức khắp nơi trên thế giới, trong đó có 4 giải đấu lớn và danh giá nhất (gọi là các giải Grand Slam) bao gồm giải Úc Mở rộng, Pháp Mở rộng, Wimbledon và Mỹ Mở rộng.
Sân chơi và dụng cụ[sửa|sửa mã nguồn]
Kích thước Sân[sửa|sửa mã nguồn]
Kích thước của sân quần vợt, theo mét
Bạn đang đọc: Quần vợt – Wikipedia tiếng Việt
Quần vợt chơi trên sân hình chữ nhật, bề mặt phẳng. Chiều dài sân là 23,77 m, và chiều rộng là 8,23 m với trận đánh đơn và 10,97 m cho trận đánh đôi. Lưới được căng ngang theo chiều rộng sân, song song với đường biên giới, chia đều 2 bên. Chiều cao lưới 914 mm ở giữa và 1,07 m ở 2 cột lưới .
Các loại sân[sửa|sửa mã nguồn]
Có bốn loại sân chính. Tùy vào nguyên vật liệu làm mặt phẳng sân, mỗi mặt phẳng sẽ cho vận tốc và độ nảy khác nhau của bóng, từ đó tác động ảnh hưởng đến người chơi :
- Sân đất nện: sân đất nện được làm bằng đá hay gạch nghiền nát. Thường có màu đất đỏ. Loại sân này làm cho bóng nảy chậm và lên cao. Sân này thích hợp cho các tay vợt thích đứng cuối sân thay vì lên lưới và phải có nhiều kiên nhẫn vì một điểm đánh chậm và lâu. Đa số các sân đất nện là ở Châu Âu và Nam Mỹ.
- Sân cỏ: sân cỏ ngày nay rất hiếm có vì loại sân này rất tốn kém để gìn giữ. Đa số sân cỏ ngày nay chỉ thấy ở Anh vì người Anh vẫn thích giữ truyền thống quần vợt. Loại sân này làm cho bóng đi nhanh, nảy thấp và không đều. Vì thế nó thích hợp với những tay vợt thích phát bóng và lên lưới (serve and volley).
- Sân cứng: sân cứng thật sự có nhiều loại khác nhau. Có thể nó chỉ giản dị là sân xi măng hoặc nó được làm bởi nhiều lớp cao su mỏng trộn với cát rồi đổ lên mặt xi măng. Loại sân này thường làm cho bóng đi nhanh, nảy cao và đều. Nó thường thích hợp với những tay vợt thích phát bóng và lên lưới (serve and volley) nhưng người ta cũng có thể làm cho mặt sân này “chậm” hơn lại bằng cách làm cho mặt sân nhám hơn hay mềm hơn.
- Sân thảm: sân bằng thảm thường được dùng khi người ta mượn sân bóng rổ hay các sân thể thao khác trong nhà để tranh giải quần vợt. Ban tổ chức trải một loại thảm đặc biệt chế tạo cho quần vợt lên trên sân và dựng cột và lưới. Sân thảm thường có độ nảy trung bình nên thích hợp cho mọi loại đấu thủ.
Hiện nay những giải Grand Slam đang dùng những mặt phẳng sân khác nhau : giải Pháp Mở rộng dùng sân đất nện, Wimbledon dùng sân cỏ, giải Úc Mở rộng dùng sân cứng nhám hay mềm và giải Mỹ Mở rộng thì dùng sân cứng mặt xi-măng .
Vợt và bóng[sửa|sửa mã nguồn]
Vợt và bóng .Bóng quần vợt tròn làm bằng cao su đặc bao nỉ bên ngoài, bên trong thì rỗng. Thường bóng màu vàng, bóng có đường kính giữa 6.35 và 6.6 cm, nặng giữa 56 và 59.4 g .Vợt có nhiều hình dáng và kích cỡ khác nhau. Nói chung có 3 cỡ : tiêu chuẩn, cỡ trung, và cỡ lớn. Cỡ vợt được tính theo kích cỡ của mặt lưới. Ngày xưa vợt được làm bằng gỗ. Ngày nay vợt được làm bằng nhiều vật liệu khác nhau như nhôm, graffit, hoặc sợi carbon. Những vật liệu này làm cho vợt cứng hơn mà nhẹ hơn gỗ .Mặt vợt được căng bằng dây ni lông hoặc dây ruột bò. Ngày nay có nhiều loại dây mới gọi là dây ni lông tổng hợp .Ngoài ra, nếu người chơi thấy mặt vợt quá rung làm ê tay thì hoàn toàn có thể dùng cục chống rung .
Cách thức chơi[sửa|sửa mã nguồn]
Cách chơi bóng và tính điểm[sửa|sửa mã nguồn]
Một trận quần vợt gồm có điểm, game và set để tính chung cho cả trận. Trong những giải nam lớn như Grand Slam, ai thắng trước 3 set thì thắng trận. Trong mỗi set, ai thắng trước 6 game thì thắng set, nhưng phải hơn đối thủ cạnh tranh 2 game. Nếu đến tỉ số 5 – 5 thì sẽ chơi tiếp đến khi 1 đối thủ cạnh tranh thắng nhiều hơn đối thủ cạnh tranh kia 2 game để quyết định hành động người thắng set đó. Lưu ý : Nếu tỉ số hiệp là 7 – 6 thì set cũng kết thúc ( nhưng không phải là set sau cuối khi trước đó cả hai đã hòa 1 – 1 hay 2 – 2 tùy theo set của trận đấu ) Trong mỗi game tính điểm như sau : không ( 0 ), 15, 30, 40 và thắng game. Nếu tỉ số đạt 40 – 40, có nghĩa là lợi đều ( deuce ) thì tranh tài tiếp đến khi 1 đối thủ cạnh tranh ghi nhiều hơn đối phương 2 điểm .Mỗi điểm được khởi đầu bằng cách phát bóng. Bên phát bóng đứng sau đường biên giới, giữa điểm TT và đường biên dọc. Bên nhận hoàn toàn có thể đứng ở đâu cũng được bên phía mình .
Phát bóng hợp lệ thì bóng phải đi qua lưới (không chạm) vào ô phát bóng chéo ở phía bên kia. Nếu bóng chạm lưới và chạm đất ở phần phát bóng, không tính trái này và phải phát bóng lại. Nếu phát bóng bị lỗi lần một: đi quá dài hay không qua lưới, người phát bóng được phát lại lần 2, nhận lỗi 1. Nếu lần phát 2 cũng lỗi, nhận lỗi 2 và bên kia được điểm. Nếu lần 2 phát hợp lệ thì không sao.
Xem thêm: Arsenal F.C. – Wikipedia tiếng Việt
Trong đánh tennis nam, người ta phân loại những giải sau ( tính theo trường hợp vô địch ) :
Các cú bóng[sửa|sửa mã nguồn]
- Phát bóng (serve/service)
- Thuận tay (forehand)
- Trái tay (reverse/backhand)
- Cắt (slice)
- Trả xoáy (topspin)
- Vụt trên cao (smash)
- Bổng (lob)
- Bỏ nhỏ (dropshot)
Các cách đánh bóng[sửa|sửa mã nguồn]
- Xoáy
- Thẳng
- Xoáy dưới cũng được gọi là cua
Các cách phát bóng[sửa|sửa mã nguồn]
- Phát bóng thẳng
- Phát bóng xoáy
Jeu de paume – trò thể thao trong nhà của – trò thể thao trong nhà của PhápKhông ai chắc như đinh nguồn gốc của môn quần vợt, nhưng nhiều chuyên viên tin rằng năm 1873, một thiếu tá quân đội Anh tên là Walter Clopton Wingfield đã ý tưởng ra bộ môn này. Lúc đó người Anh gọi game show này là ” quần vợt trên sân cỏ “. Ông Wingfield gọi game show này là Sphairistiké và nói rằng ông đã dựa trên một game show cổ xưa của người Hy Lạp .Người Anh mang game show sang hòn đảo Bermuda năm 1873, và từ Bermuda nó được đem sang Mỹ năm 1874 và chơi ở Đảo Staten, Thành Phố New York. Như nhiều môn thể thao khác của người Anh, họ đã đem truyền bá chúng đi khắp những thuộc địa của họ trên quốc tế làm cho bộ môn này thông dụng nhanh gọn .
Trò thể thao Jeu de paume của Pháp cũng được coi là tiền thân của quần vợt ngày nay.
Các giải quần vợt nổi tiếng[sửa|sửa mã nguồn]
Mỗi năm, bốn giải quần vợt lớn nhất là ( theo thứ tự trong năm ) : Úc lan rộng ra, Pháp lan rộng ra, Wimbledon và Mỹ lan rộng ra. Những giải này được tổ chức triển khai bởi những hội quần vợt vương quốc của họ. Bốn giải này được gọi chung là Grand Slam và thắng được cả bốn giải trong cùng 1 năm là thành tích tột đỉnh của 1 tay vợt. Cho tới nay trong lịch sử dân tộc chỉ có 2 tay vợt nam ( Don Budge – 1938 và Rod Laver – 1962, 1969 ) và 3 tay vợt nữ ( Maureen Connolly – 1953, Margaret Court – 1970, và Steffi Graf – 1988 ) đã đạt được thành tích này .Ngoài 4 giải Grand Slam, những giải quần vợt nam trên quốc tế được tổ chức triển khai bởi Thương Hội quần vợt nhà nghề ( ATP ), trong khi những giải quần vợt nữ được tổ chức triển khai bởi Thương Hội quần vợt nữ ( WTA ) .Ngoài những giải này, mỗi vương quốc còn tham gia giải Cúp Davis và Fed Cup tổ chức triển khai hàng năm. Cúp Davis là cho đấu thủ nam, Fed Cup là cho đấu thủ nữ .Mỗi bốn năm, quần vợt cũng được tranh tài tại Thế vận hội Mùa hè .
Các tay vợt nổi tiếng[sửa|sửa mã nguồn]
Roger Federer, tay vợt vĩ đại với 20 chức vô địch Grand Slam và vô số kỷ lục khác.
Các tay vợt nam sau đây được xem là hay nhất trong lịch sử: Bill Tilden, Rod Laver, Roger Federer, Rafael Nadal, Novak Djokovic,Pete Sampras, Andre Agassi, Lleyton Hewitt, Andy Murray.
Xem thêm: Áo đội tuyển Ý (RẺ
Các tay vợt nữ nổi tiếng có : Maureen Connolly, Margaret Court, Chris Evert, Martina Navratilova, Steffi Graf, Monica Seles, Serena Williams, Martina Hingis, Venus Williams, Justine Henin, Maria Sharapova, Victoria Azarenka .
